Etiyopya'da Tarım ve hayvancılık

Ethiopia çok büyük bir tarımsal potansiyele sahiptir. Deniz seviyesinden eksi 148 metreyle artı 4.620 metre arasında değişen bir coğrafyası vardır. Her yüksekliğin kendine ait tarımsal ve biyolojik potasiyeli mevcuttur. Kış şartlarının yaşanmadığı Etiyopya’da tarım üretimi için iklim şartları çok müsaittir. Ancak, modern anlamda tarım üretimi mevcut değildir. Özellikle kaliteli tohum, gübreleme ve modern tarım yöntemleri ile bir çok üründe hem iç piyasa hemde çevre ülkelr için üretim yapılabilir. Etiyopya’da üretim konusunda tarım alanında yatırım yapılabilecek ürünler aşağıda verilmektedir.

 

Buğday ve Arpa

Yaş Sebze

Meyve

Kesme Çiçek

Kuru Gıda

Yağlı Tohumlar

Palm Yağı

 

Ethiopia Afrika Kıtası’nda en çok büyük ve küçükbaş hayvana sahip ülkedir. Dünyada 10. sıradadır. Ülkede 43 milyon büyükbaş, 31 milyon koyun ve 27 milyon keçi olduğu tahmin edilmektedir. Özellikle canlı hayvan ihracatının son zamanlarda tartışmaya açılması, et ve et ürünleri işleme, mezbaha ve kesimhane yatırımları için ülkeyi cazip hale getirmektedir. Ayrıca, yılda 43,7 bin ton bal ve 3,6 bin ton balmumu üretildiği tahmin edilmektedir.

 

Etiyopya'da İmalat

İhracata dayalı büyüme stratejesi çerçevesinde tekstil ve konfeksiyon, deri ve deri ürünleri ve işlenmiş gıda ürünlerin üretimine özel önem verilmektedir. Etiyopya’da yatırım yapılabilecek diğer imalat sanayi alanları şunlardır:

cam ve seramik ürünleri,

kimyasallar ve kimyasal ürünler,

ilaç ve eczacılık ürünleri,

şeker,

çimento,

kağıt ve kağıtçılık ürünleri,

plastikten ürünler ve inşaat malzemeleri.

 

Etiyopya'da Müteahhitlik

Ethiopia son zamanlarda alt yapı ve üst yapı çalışmalarına hız vermiş, ülke bir şantiye haline bürünmüştür. Son zamanlarda firmalarımız demiryolu ve karayolu yapım projelerini üstlenmiş, önümüzdeki dönemde bu alanda bir çok proje diğer firmalarımızında inşaat ve müteahhitlik alanında girmesi için fırsatlar yaratmaktadır.

 

Etiyopya'da Turizm

Ethiopia önemli bir turizm potansiyeline sahiptir. Ülkenin kendine özgü tarihi ve kültürel bir geçmişi vardır. Son yıllarda tur operatörleri kayda değer bir büyüme göstermektedir. Etiyopya’da şu an için en önemli turizm sektörü konferans turizmidir. Özellikle Afrika Birliği merkezinin Addis Ababa’da olması nedeniyle şehir her zaman bir ya da birkaç uluslararası toplantıya ev sahipliği yapmaktadır. Şehirde çok sayıda otel açılmış veya inşaatı devam etmekle birlikte özellikle 5 yıldızlı marka isimli otel sayısı yetersizdir. Bu otellerde yer bulmak her zaman zordur, fiyatları diğer şehirlerdeki denklerine göre yüksektir.

 

Etiyopya'da Madencilik

Etiyopya Madencilik Bakanlığı’na göre ülkede önemli miktarda altın, titanyum, platinyum, nikel, potasyum, ve soda yatakları vardır. Ayrıca mermer, granit, kalker, kalay, alçıtaşı, değerli taş, demir cevheri, kömür, bakır, silis, diyotomit madenleri de mevcuttur. Jeotermal enerji, doğal gaz ve petrol potansiyelinin olduğu tahmin edilmektedir.

 

 

 

ETİYOPYADA YATIRIM  VE İHRACAT  TEŞVİKLERİ

               

 1- YATIRIM TEŞVİKLERİ

1.1- MALİ TEŞVİKLER

 

1.1.1- GÜMRÜK VERGİSİ MUAFİYETİ

• Fabrika, makina ve ekipman gibi tüm sermaye malları ile inşaat malzemeleri gümrük vergileri ve diğer vergilerden %100 muaftır.

• Yatırımla ilgili ithal edilen sermaye mallarının toplam değerinin %15’ine kadar yedek parça ithalatı da gümrük vergilerinden muaftır.

• Gümrük  vergisi muafiyeti tanınan yatırımcıların işletme safhasında ithal ettikleri sermaye malları da gümrük vergisine tabi değildir.

·         Gümrük  vergisi ve diğer vergilerden muaf olarak ithal edilen  yatırımla ilgili sermaye malları aynı muafiyetlere sahip diğer bir yatırımcıya devredilebilir.    

 

1.1.2- GELİR VERGİSİ MUAFİYETİ

Yeni bir imalat, tarıma dayalı sanayi, tarım ürünleri üretimi ile bilgi ve iletişim teknolojileri alanlarında yatırım yapan yatırımcı:

• Üretiği malların ve hizmetlerin %50 sini ihraç ederse veya mal ve hizmetlerinin %75 ini bir ihracatçıya  girdi olarak sağlarsa    5 yıl gelir vergisinden muaftır.

• Etiyopya Yatırım Kurulu  kararı ile özel durumlarda  7 yıla kadar gelir vergisi muafiyetinden yararlandırılır. Bakanlar Kurulu Kararı ile de 7 yıldan fazla gelir vergisinden muaf tutulur.

•  Ürettiği malların ve hizmetlerin %50 sinden daha azını ihraç ederse veya  ürettiği mal ve hizmetleri iç piyasaya arz ederse 2 yıl  gelir vergisinden muaf olur.

• Mevcut işletmeyi genişleterek veya daha verimli hale getirmek suretiyle ürettiği malların veya hizmetlerin en az %50 sini ihraç ederse ve mal ve hizmetlerinde %25 in üzerinde değer artışı sağlarsa 2 yıl gelir vergisi muafiyetinden yararlanır.

•  Az gelişmiş bölgelerde yatırım yaparsa yukarıda belirtilen muafiyet süreleri  1 yıl uzatılabilir.

Ham deri veya kabuk bağlama seviyesinin altında işlenmiş deri ihraç ederse gelir vergisi muafiyetinden yararlanamaz.

Tekstil ve konfeksiyon, deri ürünleri, tarıma dayalı sanayi gibi öncelikli alanlarda   çoğunlukla  ihraç malı üretmek için yatırım yapanlara gerekli olan arsa düşük fiyatlardan kiralanır.

 

1.2- MALİ OLMAYAN TEŞVİKLER

• İhraç malı üretmek için yatırım yapanlara yatırım projeleri için gerekli makina ve ekipmanları satıcı kredisi yoluyla ithal etme izni verilir.

• Tarım, imalat ve tarıma dayalı sanayi alanlarında yatırım yapanlara yatırımları uygun bulunması halinde yatırım tutarının %70 ine kadar Etiyopya Kalkınma Bankasından  uzun vadeli kredi sağlanır.

·         Etiyopya Hükümeti sanayi bögesinde yatırım yapanların altyapı (yol, su, elektrik, telefon) harcamalarının  %30 una kadar olan miktarını karşılamaktadır.

 

1.3.- ZARARI İLERİYE DOĞRU TAŞIMA

• Gelir vergisi muafiyeti döneminde zarar eden işletmeler,  muafiyet döneminin bittiği tarihten itibaren vergi muafiyeti döneminin yarısı kadar bir süre için zararlarını ileriye doğru taşıyabilirler. 

 

 

2- İHRACAT TEŞVİKLERİ

2.1- MALİ TEŞVİKLER

• Yarı işlenmiş deri ve ham deri gibi bir kaç ürün hariç,  Etiyopyadan ihraç edilen ürünler ihracat sırasında herhangi bir vergiye tabi değildir.

• Gümrük Vergisini Geri Çekme Uygulaması: Bu uygulama,  iç piyasadan satın alınarak veya ithal edilerek ihraç mallarının üretiminde kullanılan hammaddeden tahsil edilen gümrük vergisi ve diğer vergilerden muafiyet sağlar.

• Makbuz Uygulaması: Makbuz,  üzerinde parasal bir değer bulunan, hammadde ithalatı sırasında ödenmesi gereken gümrük vergisi ve diğer vergiler  yerine  kullanılan bir belgedir. Bu uygulamadan yararlananlar da ihracatçılardır.

• Gümrük Antreposu Uygulaması: Makbuz Uygulamasından yararlanamayan fakat gümrük antreposu lisansına sahip üreticiler,  gümrüksüz hammadde ithalatı sırasında bu antrepoları işletmeye yetkilidirler.

2.2-MALİ  OLMAYAN  TEŞVİKLER

• İhracatçıların ihracattan elde edilen döviz gelirlerinin %20 sine kadar olan miktarını gelecekte kullanmaları için bir banka hesabında tutmalarına izin verilir ve Etiyopya Milli Bankası (Merkez Bankası) ihracatta fiyat kontrolü uygulamamaktadır.

• İhracat işlemiyle uğraşan işletmelerin” Franco Valuta” ile hammadde ithal etmelerine izin verilir.

• İhracatçılar  ihracat kredi garantisi uygulamasından yararlanabilirler.  Bu uygulama  riski  azaltır ve  rekabetçi bir fiyatın sürdürülmesini mümkün kılar.

 

3-  SERMAYE  VE GELİR TRANSFERİ

• Bir yabancı yatırımcı,  aşagıdaki transferleri Etiyopyanın dışına konvertibl  döviz olarak  gerçekleştirme hakkına sabiptir.

• Elde edilen karlar ve kar payları,

• Kullanılan dış kredilerle ilgili anapara ve faiz ödemeleri,

• Teknoloji transferi anlaşmalarına ilişkin ödemeler,

• Bir işletmenin tasfiyesi veya satışından elde edilen gelirler,

• Bir işletmenin mülkiyetinin bir kısmının veya hisselerinin  yerli bir yatırımcıya devrinden veya satışından elde edilen gelirler.   

Kaynak: www.musavirlikler.gov.tr